4.1.1 Βήματα ορθής διαδικασίας αρμέγματος

Σκοπός: Για τη διασφάλιση της υγείας του μαστού, της υψηλής παραγωγικότητας των ζώων και της παραγωγής προϊόντων με μειωμένο μικροβιακό φορτίο οι εκτροφές θα πρέπει να εφαρμόζουν τα βήματα της ορθής διαδικασίας αρμέγματος όπως αυτά αναλύονται παρακάτω.

Διαδικασία: Η ορθή διαδικασία αρμέγματος παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 5 και περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:

1. Χρήση γαντιών κατά το άρμεγμα για την αποφυγή μεταφοράς μικροβίων από τα χέρια των αρμεκτών στον μαστό των ζώων. Τα χρησιμοποιούμενα γάντια θα πρέπει να είναι κατά προτίμηση νιτριλίου, καθώς είναι πιο ανθεκτικά και θα πρέπει να αλλάζονται ή να απολυμαίνονται τακτικά κατά τη διάρκεια του αρμέγματος.
2. Χρήση διακριτής και εύκολης σήμανσης, όπως σπρέυ, για την αναγνώριση των ζώων τα οποία έχουν μαστίτιδα και θα πρέπει να αρμεχθούν ξεχωριστά. Ειδικότερα, τα ζώα αυτά θα πρέπει να αρμέγονται είτε με φορητή αρμεκτική μηχανή, είτε με τα χέρια σε κουβά, είτε στο αρμεκτήριο αφού έχει ολοκληρωθεί το άρμεγμα των υπόλοιπων ζώων.
3. Λήψη 2-3 ακτίνων γάλακτος πριν την τοποθέτηση των θηλάστρων για την αναγνώριση των ζώων τα οποία έχουν ήπια μαστίτιδα. Σε περίπτωση που διαπιστωθούν αλλοιώσεις στο γάλα, όπως πήγματα ή αίμα, το εν λόγω ζώο θα πρέπει να αρμεχθεί ξεχωριστά.
4. Τοποθέτηση των θηλάστρων.
5. Αφαίρεση των θηλάστρων μετά από κλείσιμο του κενού και σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 3 λεπτών. Είναι σημαντικό να κλείσει πρώτα το κενό για να αποφευχθεί ο τραυματισμός των θηλών κατά την αφαίρεση των θηλάστρων. Επίσης, σε περίπτωση που τα θήλαστρα παραμένουν για χρονικό διάστημα >3 λεπτών στις θηλές αυξάνεται η πιθανότητα ερεθισμού και τραυματισμού αυτών (Εικόνα 12) και συνεπώς η εμφάνιση περιστατικών κλινικής και υποκλινικής μαστίτιδας. Επιπλέον, τα θήλαστρα φθείρονται πιο γρήγορα γεγονός το οποίο αυξάνει το κόστος συντήρησης του αρμεκτηρίου. Σημειώνεται ότι ο μέσος χρόνος που απαιτείται για την αρμεγή μίας προβατίνας ή αίγας είναι 1,5 λεπτό.
6. Απολύμανση των θηλών με αντισηπτικό διάλυμα μετά από κάθε άρμεγμα. Το βήμα αυτό κρίνεται απαραίτητο καθώς ο θηλαίος πόρος παραμένει ανοιχτός μετά το άρμεγμα για περίπου 20-30 λεπτά, γεγονός το οποίο προδιαθέτει στην είσοδο μικροβίων στον μαστό. Η απολύμανση μπορεί να γίνει είτε με εμβάπτιση των θηλών σε περιέκτη με αντισηπτικό διάλυμα (Εικόνα 14) είτε με ψεκασμό με ειδικό σπρέι. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται περιέκτης συστήνεται να καθαρίζεται τακτικά διαφορετικά μπορεί να αποτελέσει εστία μικροβίων. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται ψεκασμός θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να καλυφθούν όλες οι επιφάνειες της θηλής.

Εικόνα 14. Ερεθισμένες (α) και τραυματισμένες (β) θηλές.

Εξοπλισμός-Αναλώσιμα:

1. Γάντια νιτριλίου
2. Σπρέυ ή κάποιο άλλο μέσο σήμανσης
3. Αντισηπτικό διάλυμα ή σπρέυ για την απολύμανση των θηλών μετά το άρμεγμα (Εικόνα 15).

Εικόνα 15. Απολύμανση των θηλών με αντισηπτικό διάλυμα μετά το άρμεγμα.