5.3.2 Έλεγχος υποκλινικής μαστίτιδας
Σκοπός: Σε αντίθεση με την κλινική, η υποκλινική μαστίτιδα δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Ωστόσο, οδηγεί σε σημαντικές οικονομικές απώλειες λόγω μείωσης της παραγωγικότητας και υποβάθμισης της ποιότητας του παραγόμενου γάλακτος. Συνεπώς, κρίνεται σημαντικός ο τακτικός δειγματοληπτικός έλεγχος των ζώων της εκτροφής (20% των εκτρεφόμενων ζώων) και η διερεύνηση των αιτιών σε περίπτωση που βρεθεί σοβαρή υποκλινική μαστίτιδα σε ποσοστό >20%.
Διαδικασία: Για τον έλεγχο της υποκλινικής μαστίτιδας πραγματοποιείται είτε λήψη δείγματος γάλακτος και εργαστηριακή εξέταση για μέτρηση του αριθμού των σωματικών κυττάρων είτε δοκιμή Καλιφόρνιας (California Mastitis Test – CMT). Τα βήματα για το CMT περιγράφονται παρακάτω:
- Απόρριψη 2-3 ακτίνων γάλακτος από κάθε θηλή.
- Λήψη γάλακτος από κάθε θηλή στο πιατάκι CMT. Το δείγμα από κάθε θηλή λαμβάνεται σε μία από τις θέσεις που φέρει το πιατάκι CMT και διατηρείται ποσότητα 2 ml (σχετική ένδειξη στο πιατάκι).
- Προσθήκη αντιδραστηρίου CMT. Το αντιδραστήριο προστίθεται σε ποσότητα 2 ml.
- Ανάδευση και αξιολόγηση του αποτελέσματος. Η αξιολόγηση γίνεται σύμφωνα με πενταβάθμια κλίμακα (0-4, Schalm και συν., 1971) όπως περιγράφεται στον Πίνακα 9 και την Εικόνα 22. Τα ζώα με βαθμολογία 3+4 έχουν σοβαρή υποκλινική μαστίτιδα.
Πίνακας 9. Πρότυπο βαθμολογίας των αντιδράσεων στο California Mastitis Test.
| Βαθμολόγηση | Περιγραφή αντίδρασης |
|---|---|
| 0 | Καμία αλλαγή |
| 1 | Μικρή κολλώδης μάζα, που παρατηρείται ευκρινέστερα στο λεπτό στρώμα υγρού στην περιφέρεια του υποδοχέα |
| 2 | Μεγάλη κολλώδης μάζα, που δε συγκεντρώνεται, καθώς το μίγμα ανακινείται |
| 3 | Μεγάλη κολλώδης μάζα ή ημιστερεά πηκτή, που συγκεντρώνεται στο κέντρο του υποδοχέα ή κινείται ολόκληρη προς την περιφέρεια, καθώς το μίγμα ανακινείται |
| 4 | Στερεά και κολλώδης πηκτή, που σχηματίζει ομοιογενή μάζα προσκολλημένη στον πυθμένα του υποδοχέα. |
Εικόνα 22. Έλεγχος υποκλινικής μαστίτιδας με California Mastitis Test – 1: βαθμός αντίδρασης «0» (υγιής μαστός), 2: βαθμός αντίδρασης «4» (ένδειξη σοβαρής υποκλινικής μαστίτιδας).
Εξοπλισμός-Αναλώσιμα:
- Πιατάκι CMT (Εικόνα 21)
- Αντιδραστήριο CMT.